CR
کلروپرن رابر (CR) چیست؟
کلروپرن رابر (CR) یا همان لاستیک نئوپرن یکی از مهم‌ترین انواع لاستیک‌های مصنوعی است که به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد، در طیف وسیعی از صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده اولین بار توسط شرکت آمریکایی دوپانت (Dupont) در سال ۱۹۳۱ تولید شد و به سرعت جایگاه ویژه‌ای در بازار پیدا کرد. در این مقاله، ویژگی‌ها، مشخصات فنی، کاربردها، مزایا و معایب کلروپرن رابر را بررسی می‌کنیم.
این رابر حاصل پلیمریزاسیون مونومر کلروپرن است. این ماده به طور تجاری با نام‌های مختلفی از جمله Neoprene، Baypren، Duprene، Butaclor و Denka Chloroprene عرضه می‌شود. CR به دلیل مقاومت عالی در برابر اوزون، شرایط جوی، روغن‌های معدنی، شعله و بسیاری از مواد شیمیایی، کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارد.
کاربردهای کلروپرن رابر (CR)
کاربردهای گسترده این رابر در صنایع مختلف شامل موارد زیر می‌شود:
- خودروسازی: تولید قطعات در تماس با روغن، تسمه، کمربند ایمنی، واشرهای اکسل، قطعات ارتعاش‌گیر.
- صنایع غذایی: استفاده برای فرآوری میوه، سبزیجات، سردخانه‌ها، تولید لبنیات و ذخیره‌سازی مواد غذایی.
- الکترونیک: تولید محافظ‌های الکترونیکی، درزگیرهای لپ‌تاپ، محافظ موبایل.
- صنایع ورزشی: ساخت لباس‌های غواصی، دستکش‌های صنعتی، بالون‌ها، کمربندهای ایمنی و لوازم ورزشی.
- صنایع ساختمانی: در تولید شیلنگ‌ها، پوشش‌های محافظ، آب‌بندی سیستم‌های آب آشامیدنی.
- چسب‌سازی: کلروپرن پایه اصلی تولید بسیاری از چسب‌های صنعتی است.
ویژگی‌های لاستیک کلروپرن رابر (CR)
لاستیک نئوپرن ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که باعث شده به عنوان یک گزینه‌ی ایده‌آل در بسیاری از کاربردها شناخته شود:
- مقاومت شیمیایی بالا: مقاومت در برابر روغن‌های معدنی پایه پارافین، محلول‌های آبی، ترکیبات خنک‌کننده مانند آمونیاک و فریون.
- مقاومت جوی و UV: نسبت به تخریب ناشی از تابش UV و شرایط محیطی مقاوم است.
- مقاومت حرارتی مناسب: قابل استفاده در بازه‌ی دمایی ۴۰- تا ۱۱۰ درجه سانتی‌گراد (و حتی در برخی موارد تا ۱۳۰ درجه).
- مقاومت در برابر شعله: نئوپرن دیرسوز است و پس از حذف منبع حرارتی همچنان برای مدتی می‌سوزد اما دود سیاه و بوی زننده‌ای تولید می‌کند.
- خواص مکانیکی خوب: مقاومت عالی در برابر پارگی، سایش و خراش، همراه با چسبندگی مناسب به فلزات و الیاف.
مشخصات فنی این رابر
- مونومر اصلی: کلروپرن
- دانسیته: ۱٫۲۵ گرم بر سانتی‌متر مکعب
- دمای ذوب: بالای ۱۲۰ درجه سانتی‌گراد
- دمای انتقال شیشه‌ای (Tg): حدود ۴۵- تا ۳۹- درجه سانتی‌گراد
- سختی (Shore A): بین ۲۰ تا ۹۵
- قطبیت: کمی قطبی
فرآیند تولید کلروپرن رابر (CR)
تولید لاستیک کلروپرن از طریق پلیمریزاسیون امولسیونی کلروپرن خالص در حضور گوگرد و در دمای حدود ۳۸ درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود. این فرآیند به دو صورت لاتکس و جامد صورت می‌گیرد که هر کدام بسته به کاربرد نهایی، ویژگی‌های متفاوتی دارند.
انواع مختلف CR شامل گریدهای ویژه برای مصارف عام، چسب‌ها و مصارف تخصصی مانند FB, FC, HC و غیره هستند. تفاوت گریدها در سرعت ولکانیزاسیون، تمایل به بلوری شدن، رنگ و دوام مکانیکی آن‌ها است.
