تا پیش از ظهور TPE ها در کاربردهایی که نیاز به انعطاف، کشسانی و نرمی وجود داشت، کامپاندهای نرم PVC یا رابرها استفاده می‌شدند. اما با توسعه TPE های مختلف، این خانواده جدید توانستند به سرعت جایگزین رقبای پایه PVC یا الاستومر خود شوند. در این مقاله، به مقایسه کیفی بین PVC و TPE برای تولید قطعات نرم مانند Cap، Plug و Gasket می‌پردازیم.
مزایای PVC
PVC یکی از پلاستیک‌های پرکاربرد، در دسترس و ارزان‌قیمت است. این ماده با افزودنی‌های مختلفی مانند استابلایزر، نرم‌کننده، روان‌کننده و… به کامپاندهایی تبدیل می‌شود که برای تولید قطعات متنوع استفاده می‌شوند. برخی مزایای مهم PVC عبارتند از:
- استحکام مکانیکی بالا
- مقاومت در برابر تابش نور خورشید و سایش
- رسانایی الکتریکی کم و مقاومت در برابر شعله
معایب PVC
PVC معایبی نیز دارد که باید در نظر گرفته شود، از جمله:
- مقاومت حرارتی پایین
- سنگینی و دانسیته بالا
- آزاد کردن گازهای سمی در حالت مذاب
مزایای TPE
TPE شامل خانواده بزرگی از پلیمرها است که در بسیاری از کاربردها عملکرد عالی دارند. برخی از مزایای TPE عبارتند از:
- انعطاف‌پذیری بی‌نظیر
- مقاومت خستگی و ضربه عالی
- پایداری شیمیایی بالا
- دانسیته کم و سبک بودن
- فرآیندپذیری و شکل‌پذیری آسان
معایب TPE
مهم‌ترین معایب TPE شامل قیمت بالا و مشکلات پیرشدگی (مانند تغییر ابعاد، کاهش مقاومت حرارتی و خزش) در زمان سرویس‌دهی است.
مقایسه خواص فیزیکی و مکانیکی PVC و TPE
| ویژگی‌ها | PVC | TPE |
|---|---|---|
| استحکام کششی | 2.60 N/mm² | 0.5 – 2.4 N/mm² |
| مقاومت ضربه | 2.0 – 45.0 Kj/m² | No break Kj/m² |
| ضریب حرارتی انبساط | 80 x 10⁻⁶ | 130 x 10⁻⁶ |
| دمای کارکرد مداوم | 60˚C / 140˚F | 140˚C / 284˚F |
| دانسیته | 1.38 g/cm³ | 0.91 – 1.3 g/cm³ |
مقایسه پایداری شیمیایی PVC و TPE
| محیط‌های شیمیایی | PVC | TPE |
|---|---|---|
| اسیدهای رقیق | بسیار خوب | عالی |
| قلیایی‌های رقیق | بسیار خوب | عالی |
| روغن‌ها و گریس‌ها | متغیر | عالی |
| هیدروکربن‌های آلیفاتیک | بسیار خوب | عالی |
| هیدروکربن‌های آروماتیک | ضعیف | ضعیف |
| الکل‌ها | خوب (متغیر) | عالی |
برای کاربردهایی که نیاز به انعطاف‌پذیری، مقاومت شیمیایی و دمایی بالا دارند، TPE گزینه مناسب‌تری است. اما اگر هزینه تولید و دسترسی آسان‌تر در اولویت باشد، PVC همچنان می‌تواند انتخابی اقتصادی باشد.
