ترموپلاستیک الاستومرها (TPE) گروهی از پلیمرها هستند که ویژگی‌های لاستیک و پلاستیک را در کنار هم دارند. این ترکیب منحصربه‌فرد، طراحان قطعات داخلی خودرو را قادر می‌سازد تا محصولاتی تولید کنند که از یک‌سو خواص ارتجاعی لاستیک‌ها را دارند و از سوی دیگر به‌سادگی با روش‌های متداول پردازش پلاستیک‌ها تولید می‌شوند. این مزیت باعث شده است که TPE در تولید قطعاتی مانند پدال‌های خودرو، پنل‌های داخلی، دستگیره‌ها و سایر اجزای مورد استفاده در کابین به‌کار گرفته شود.
ویژگی‌های منحصر به فرد TPE در قطعات داخلی خودرو
قطعات داخلی خودرو علاوه بر الزامات فنی و مناسب بودن برای کاربرد موردنظر، باید استانداردهای زیبایی و ارگونومی را نیز برآورده کنند. یکی از مهم‌ترین این قطعات، پدال‌های خودرو هستند که نقش مستقیمی در کنترل وسیله نقلیه دارند. برای تولید این قطعات، استفاده از مواد مناسب اهمیت بالایی دارد. TPE برای تولید پدال خودرو به‌عنوان یک گزینه ایده‌آل مطرح می‌شود که علاوه بر انعطاف‌پذیری، دوام و زیبایی، قابلیت‌های مکانیکی و فنی فوق‌العاده‌ای را فراهم می‌کند.
در گذشته، بیشتر پدال‌های خودرو از جنس فلز یا لاستیک‌های معمولی ساخته می‌شدند که هرکدام مشکلات خاص خود را داشتند. فلزات با وجود استحکام بالا، وزن زیادی دارند و ممکن است در تماس مداوم با پای راننده باعث خستگی شوند. از سوی دیگر، لاستیک‌های سنتی در برابر سایش و تغییر شکل، مقاومت کافی ندارند و با گذشت زمان کیفیت خود را از دست می‌دهند. اما با ظهور TPE برای تولید پدال خودرو، این مشکلات تا حد زیادی برطرف شده است.
نقش TPE در بهبود کیفیت پدال خودرو
یکی از مهم‌ترین کاربردهای TPE در خودرو، تولید بخش انتهایی پدال خودرو است. این بخش که مستقیماً با پای راننده در تماس است، باید علاوه بر نرمی و انعطاف‌پذیری مناسب، دوام و استحکام کافی نیز داشته باشد. ویژگی‌های TPE موجب شده است که این ماده در این بخش جایگزین بسیار مناسبی برای لاستیک‌های قدیمی باشد.
برخی از ویژگی‌های کلیدی TPE برای تولید پدال خودرو شامل موارد زیر است:
چسبندگی فوق‌العاده به بدنه اصلی پدال: یکی از مزایای مهم TPE، قابلیت چسبندگی آن به مواد مختلف است. این ویژگی باعث می‌شود که در فرآیند تولید، بدون نیاز به چسب‌های اضافی، بخش انتهایی پدال کاملاً به بدنه اصلی متصل شود و در طول استفاده، جدا نشود یا دچار لغزش نگردد.
قابلیت تنظیم سختی و نرمی: بسته به نوع خودرویی که طراحی می‌شود، نیاز است که میزان سختی یا نرمی بخش انتهایی پدال تغییر کند. برخی رانندگان ترجیح می‌دهند که پدال نرم‌تری برای ترمز یا کلاچ داشته باشند تا پایشان کمتر خسته شود، درحالی‌که در برخی خودروها به پدال‌های سخت‌تر برای دقت بیشتر نیاز است. TPE این امکان را فراهم می‌کند که سختی قطعه مطابق با نیاز طراحی تنظیم شود.
مقاومت بالا در برابر سایش و فرسودگی: پدال خودرو یکی از قطعاتی است که به‌شدت در معرض تماس و اصطکاک مداوم قرار دارد. در طول زمان، استفاده مداوم از پدال می‌تواند باعث ساییدگی یا تغییر شکل آن شود. TPE به دلیل ترکیب خاص خود، مقاومت فوق‌العاده‌ای در برابر سایش دارد و باعث افزایش طول عمر این قطعات می‌شود.
قابلیت تولید در رنگ‌های متنوع: در بسیاری از خودروها، علاوه بر عملکرد مناسب، زیبایی داخلی کابین نیز اهمیت زیادی دارد. TPE برای تولید پدال خودرو این امکان را فراهم می‌کند که قطعات در رنگ‌های مختلف تولید شوند و با طراحی داخلی خودرو هماهنگ باشند. این قابلیت به‌خصوص در خودروهای لوکس و اسپرت که طراحی سفارشی‌تری دارند، بسیار موردتوجه قرار گرفته است.
عدم ایجاد بوی نامطبوع و عدم وجود اجزای فرار: یکی از مشکلات برخی مواد پلیمری، وجود ترکیبات فرار در ساختار آن‌ها است که می‌تواند در اثر حرارت کابین، بوی نامطبوعی ایجاد کند. این مسئله به‌خصوص در فصل‌های گرم سال که دمای داخل خودرو بالا می‌رود، به‌شدت محسوس است. TPE از مواد اولیه‌ای ساخته می‌شود که فاقد اجزای فرار هستند، بنابراین استفاده از آن در قطعات داخلی خودرو هیچ‌گونه بوی نامطبوعی ایجاد نمی‌کند.
انتخاب گرید مناسب TPE برای تولید پدال خودرو
همان‌طور که اشاره شد، TPE برای تولید پدال خودرو دارای ویژگی‌های زیادی است که آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای این کاربرد تبدیل می‌کند. اما برای دستیابی به عملکرد بهینه، انتخاب گرید مناسب اهمیت زیادی دارد. هر گرید TPE دارای خواص مکانیکی، حرارتی و چسبندگی متفاوتی است که بسته به نیاز، باید مورد بررسی قرار گیرد. عواملی مانند میزان سختی، انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر حرارت و مواد شیمیایی از جمله معیارهایی هستند که در انتخاب گرید مناسب نقش دارند.
