بدون شک صنعت بسته بندی بزرگترین بازار مصرف پلیمرهای مختلف است و متنوع ترین طیف کالایی در این صنعت وجود دارد. همین تنوع بسته بندی های مورد نیاز برای کالاهای مختلف، باعث شده است فرایندهای مختلفی نیز برای تبدیل پلیمرها به بسته بندی نهایی ابداع شود. زنجیره ارزش یک بسته بندی پلیمری از مرحله تولید پلیمر پایه در پتروشیمی شروع و در ادامه در واحدهای شکل دهی به انواع فیلم و دیگر محصولات پلیمری تبدیل می شود و سپس در واحدهای موسوم به کانورتینگ یا تبدیل، به نهاده های بسته بندی نهایی شامل انواع کیسه، ساشه و غیره تبدیل می شود. در این بخش و قسمت های بعدی آن با دو عملیات مهم صنعت کانورتینگ، یعنی کوتینگ و لمینیت آشنا خواهیم شد.
در واحدهای کانورتینگ عملیات های مختلفی شامل برش، چاپ، لمینیت لایه های دیگر به لایه بستر اولیه و … انجام می شود تا جنبه های کارایی و زیبایی به بسته بندی نهایی اضافه شود. کانورتینگ در دنیای بسته بندی های منعطف پلیمری قرار دارد و ظرافت و زیبایی مهمترین پارامتر کنترل کیفیت این بخش است. فیلم زیرایند یا Substrate، می تواند از انواع PE, BOPP, CPP (Cast-PP), PET, PVC, PA باشد و بر اساس الزامات مورد نظر مانند نفوذ ناپذیری در برابر گازها، نور و رطوبت، یا دستیابی به خواصی مانند آنتی فاگ و چسبندگی، لایه های مختلف روی این بستر اصلی لمینیت یا کوتینگ می شوند.
لمینیت به کمک انواع چسب های لایه گذاری پایه حلال و آب انجام می گیرد و در مورد کوتینگ تمامی اجزا، شامل افزودنی ها و رنگدانه ها، حلال، عوامل چسب و … به کمک روش های مختلف روی زیرایند قرار می گیرد. از جمله مهمترین روش های صنعتی شده برای کوتینگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Rolls (Forward and Reverse)
- Gravure (Forward and offset)
- Knife over roll
- Doctor blade
- Extrusion coating
بر اساس نوع کوتینگ، خواص مورد نظر و جنس زیرایند، روش مناسب برای کوتینگ انتخاب می شود. جنس و بافت سطح، خواص مکانیکی، میزان کشسانی و جمع شدن مهمترین خواصی هستند که در حین انتخاب زیرایند بایستی به آن ها دقت نمود. انواع فیلم های پلیمری، کاغذ، پارچه و فلز می توانند بعنوان زیرایند باشند.
مهمترین خواصی که به کمک روش کوتینگ در فیلم های پلیمری مورد استفاده در بسته بندی های منعطف اصلاح می شوند، عبارتند از:
- اصلاح دوخت پذیری در حالت گرم و سرد (Hot and cold sealing)
- ایجاد خواص ظاهری و براقیت به کمک وارنیش ها
- ایجاد سطوح آنتی فاگ در حالت سرد و گرم
- بهبود خواص چسبندگی به ظروف ( مانند تولید درب های آسان باز شو – Easy Peel)
- ایجاد خواص نفوذ ناپذیری در برابر گازهای مختلف
- بهبود خواص چسبندگی به سطوح فلزی ( مانند فیلم های محافظتی)
در بسیاری از موارد نیز، مانند تولید لباس ها و کاغذهای پوشش داده شده از فناروی کوتینگ پلیمرها روی زیرایندهای مختلف استفاده می شود. در بخش بعدی با فناوری لمینیشن، چسب و ماشین آلات مورد استفاده در این تکنیک آشنا خواهیم شد.
