در بخش قبلی این نوشتار با کلیات استاندارد ملی پوشش های گلخانه با عنوان “پلاستیک ها – فیلم های چندلایه گرمانرم مورد استفاده در کشاورزی و باغبانی – الزامات و روش های آزمون، شرایط نصب، استفاده و جمع اوری – قسمت 1: فیلم های پوششی گلخانه” آشنا شدیم و بخش های کلی آن را مرور کردیم.
در قسمت اول استاندارد مهمترین پارامترهای ابعادی یک پوشش یا همان فیلم گلخانه، مانند ضخامت، عرض، طول، طول عمر مفید و … معرفی و تعریف شده اند. میزان قرار گیری پوشش در معرض تابش نور خورشید نیز به عنوان مقدار تابش کل در طول مدت قرارگیری در معرض تابش تعریف شده است و بر حسب ژول بر متر مربع اندازه گیری می شود. در ادامه دو گروه از پوشش های گلخانه ای با عملکردهای ویژه، مطابق زیر معرفی شده اند:
- فیلم های نور پخش (Light diffusing film)
- فیلم های گرما پخش (Thermal diffusing film)
فیلم های گلخانه ای بر اساس کاربرد مطابق جدول زیر در این استاندارد تقسیم بندی شده اند:
یکی از مهمترین بخش های این استاندارد تعیین دوام پوشش های گلخانه است. این طول عمر بر اساس مدت زمان قرار گیری در معرض هوازدگی (Weathering) با استفاده از لامپ زنون یا دیگر منابع نوری تعیین می شود. معیار تعیین طول عمر پوشش، کاهش 50 درصدی یا کمتر کرنش کششی فیلم در نقطعه شکست نسبت به مقدار اولیه است. دوام پوشش بایستی توسط تولید کننده آن اعلام شود و بر اساس جدول زیر گروه دوام مشخص شود.
اگر طبقه بندی دوام پوشش توسط تولید کننده اعلام شود، می توان به کمک برخی روابط تجربی طول عمر واقعی پوشش را در شرایط کاربری تخمین زد. برای مثال در پیوست “ب” این استاندارد برخی از این رابطه ها و همچنین استفاده از سایر منابع نوری در تعیین دوام پوشش ها قرار داده شده است.
در ادامه و در بخش هفتم این استاندارد مهمترین الزامات این پوشش ها برای هر یک از انواع فیلم ها مطرح شده است. برای مثال رواداری ضخامت و سایر ابعاد، خواص مکانیکی فیلم مانند تنش و کرنش در نقطه شکست، مقاومت به ضربه در محل های تا نخورده و تا خورده، مشخصات نوری مانند عبور پذیری نور مرئی، و نهایتا مقادیر باقیمانده کودها و سمومی که حاوی کلر و گوگرد هستند، در این بخش قرار داده شده است.
در بخش هشتم استاندارد روش ها و استانداردهای مورد استفاده در اندازه گیری کلیه پارامترهای نامبرده شده در بخش هفتم قرار داده شده است. این بخش مهمترین و حجیم ترین قسمت این استاندارد است. از روش های اندازه گیری ابعادی تا تعیین خواص مکانیکی مانند خواص کششی و ضربه در این بخش توضیح داده شده است. در قسمت دیگر این بخش روش های اندازه گیری خواص نوری پوشش مانند عبور پذیری نور مرئی، کدری و اثر بخشی مادون قرمز معرفی شده است. اما مهمترین قسمت این بخش روش های اندازه گیری دوام پوشش و هوازدگی فیلم است.
در نهایت روش های بسته بندی، نشانه گذاری، انبارش، نصب و جمع آوری این پوشش ها در استاندارد معرفی شده است. قسمت انتهایی و مهم این استاندارد پیوست های آن هستند که به ترتیب لامپ های مورد استفاده در هوازدگی و تعیین دوام پوشش، ارتباط بین هوازدگی مصنوعی و طول عمر واقعی پوشش، روش های شیمیایی تعیین کلر و گوگرد باقیمانده در فیلم ناشی از استفاده از سموم، و نهایتا راهنمایی های نصب، استفاده و جمع آوری پوشش را معرفی و به تفصیل توضیح می دهد. این نوشتار سعی کرد کلیات این استاندارد را توضیح دهد، اما برای مطالعه دقیق و کامل هر بخش استاندارد و استفاده از مراجع آن، به لینک زیر مراجعه فرمایید.
استاندارد پوشش های گلخانه
