پوشش گلخانه یا همان نایلون گلخانه یکی از محصولات پیشرفته و مهندسی‌شده است که نقش کلیدی در بهبود عملکرد گلخانه‌ها دارد. یکی از چالش‌های مهم در استفاده از این نوع پوشش، جلوگیری از تجمع گرد و غبار روی سطح آن است. در این مقاله، به بررسی این موضوع و راهکارهای موجود برای رفع این مشکل می‌پردازیم. همچنین لازم به ذکر است اگر تا کنون در ارتباط با این محصول به اندازه کافی مطالعه نکرده اید به لینک های زیر مراجعه کنید:
- الزامات پوشش های گلخانه بر اساس استاندارد ملی ایران
- خزش در پوشش های گلخانه
- فیلم گلخانه ای چند لایه ، پاسخی جامع به تمامی الزامات
- چالش برطرف کردن مه گرفتگی در گلخانه ها به کمک افزودنی آنتی فاگ
- مقاوم سازی پلاستیک ها در برابر نور خورشید
- افزودنی های فیلم کشاورزی
اهمیت جلوگیری از تجمع گرد و غبار روی پوشش گلخانه
گرد و غبار یکی از مشکلات رایج اقلیمی در بسیاری از مناطق ایران از جمله خوزستان، سیستان و بلوچستان و کرمان است. ذرات گرد و غبار پس از نشستن روی پوشش گلخانه، عبور نور خورشید را کاهش داده و تعادل دمایی محیط داخلی را بر هم می‌زنند. تحقیقات نشان داده‌اند که تجمع گرد و غبار می‌تواند عبور نور را تا ۴۰ درصد کاهش دهد که این کاهش مستقیماً باعث افت رشد و عملکرد محصولات گلخانه‌ای می‌شود.
از سوی دیگر، لایه‌های ضخیم گرد و غبار به مرور زمان می‌توانند با جذب رطوبت و ایجاد لایه‌های چسبنده، به تخریب تدریجی پوشش نایلونی منجر شوند. این مسأله هزینه‌های نگهداری را افزایش داده و نیاز به تعویض زودهنگام پوشش را به همراه دارد. شستشوی مکرر پوشش نیز علاوه بر صرف زمان و هزینه، خطر آسیب دیدن نایلون و کاهش عمر مفید آن را افزایش می‌دهد.
بنابراین، اتخاذ تدابیر مؤثر برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار روی پوشش گلخانه نه تنها برای حفظ کیفیت محصولات، بلکه برای افزایش دوام و کاهش هزینه‌های نگهداری گلخانه اهمیت ویژه‌ای دارد.
نقش افزودنی‌های آنتی استاتیک در جلوگیری از تجمع گرد و غبار روی پوشش گلخانه
یکی از مؤثرترین روش‌ها برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار روی پوشش گلخانه، استفاده از مستربچ‌های آنتی استاتیک است. این مستربچ‌ها حاوی مواد افزودنی خاصی هستند که باعث افزایش رسانایی سطح پوشش می‌شوند و از ایجاد بار الکتریکی ساکن جلوگیری می‌کنند. در نتیجه، ذرات گرد و غبار که به طور معمول به دلیل بار الکتریکی جذب سطح می‌شوند، کمتر روی پوشش باقی می‌مانند.
افزایش عبور نور، بهبود کیفیت رشد گیاهان، کاهش دفعات شستشو و افزایش عمر پوشش از جمله مزایای مهم استفاده از مستربچ آنتی استاتیک در نایلون‌های گلخانه‌ای است. به علاوه، این افزودنی‌ها بدون تغییر محسوس در ویژگی‌های ظاهری یا مکانیکی پوشش، کارایی آن را به طور چشمگیری بهبود می‌بخشند.
نکات مهم در انتخاب مستربچ آنتی استاتیک
- کاربرد در لایه‌های بیرونی: مستربچ‌های آنتی استاتیک باید به طور ویژه در لایه‌های خارجی پوشش گلخانه اعمال شوند. معمولاً این لایه‌ها ضخامت حدود ۵ میکرون دارند و درصد مصرف مستربچ آنتی استاتیک بین ۱۵ تا ۳۰ درصد در ترکیب پلیمر پایه توصیه می‌شود.
- هماهنگی با افزودنی‌های دیگر: انتخاب مستربچ مناسب باید به گونه‌ای باشد که با سایر افزودنی‌های به کار رفته در پوشش، به‌ویژه پایدارکننده‌های نوری (UV Stabilizers)، تداخل نداشته باشد. تداخل میان این افزودنی‌ها می‌تواند باعث کاهش کارایی هر دو شود و عمر مفید پوشش را کاهش دهد.
- توجه به رطوبت محیط: عملکرد مؤثر مستربچ‌های آنتی استاتیک به رطوبت نسبی محیط وابسته است. در مناطقی با رطوبت بسیار پایین، ممکن است نیاز به فرمولاسیون ویژه‌ای باشد که قابلیت کارایی حتی در شرایط خشک را تضمین کند.
جمع‌بندی
جلوگیری از تجمع گرد و غبار روی پوشش گلخانه یک اقدام کلیدی برای بهبود عملکرد، افزایش طول عمر نایلون و کاهش هزینه‌های نگهداری گلخانه‌هاست. استفاده از مستربچ‌های آنتی استاتیک به عنوان یک راهکار علمی و مؤثر، می‌تواند تا حد زیادی این مشکل را برطرف کند. انتخاب درست افزودنی‌ها و رعایت اصول فنی در تولید پوشش گلخانه، نقش تعیین‌کننده‌ای در موفقیت پروژه‌های گلخانه‌ای دارد.
