یکی از مهمترین مشخصه های کیفیت سنجی قطعات تولید شده با PVC، ارزیابی ثبات رنگ این قطعات است. رنگی که در اجسام پیرامون خودمان می بینیم در نتیجه برهمکنش های پیچیده ای است که بین نور تابیده شده به جسم، مقدار و امواج جذب شده و در نهایت طول موج ها و مقدار بازتاب شده از جسم رخ می دهد و در نهایت به چشم ما می رسد. به همین دلیل است که قرار دادن معیارهای کیفی برای ارزیابی رنگ قطعات نمی تواند مورد پذیرش واحدهای مهندسی باشد و امروزه برای سنجش رنگ قطعات مختلف از روش های کمی استفاده می شود. در این بخش در ارتباط با جنبه های بصری قطعات تولید شده با PVC و روش های ارزیابی آن ها صحبت خواهیم کرد.

روش کمی که به منظور سنجش رنگ قطعات پلاستیکی استفاده می شود، اندازه گیری مشخصه های رنگی یک قطعه در قالب سه عدد در محورهای مختصات سه تایی است. محور L، بیانگر درخشندگی (Brightness) است و L=0 برای جسم سیاه و L=100 برای جسم سفید تعریف شده است. محور B، بیانگر وضعیت قرارگیری جسم در طیف آبی – زرد است و در واقع اعداد B منفی نشان دهنده آبی بودن طیف رنگی و اعداد بیشتر نشانگر میزان زرد بودن جسم هستند. در نهایت محور A، نشانگر وضعیت قرمز – سبز بودن رنگ جسم است. اگر A برای طیف رنگی جسم منفی باشد، نشان دهنده سبز بودن و اعداد A مثبت قرمز بودن جسم را نشان می دهند. بر اساس این سه پارامتر وضعیت رنگ یک جسم مشخص می شود و میزان سفیدی، زردی و اختلاف رنگ دو جسم قابل اندازه گیری می شود.

این روش برای انواع اجسام شفاف و غیر شفاف قابل استفاده است و در مورد اجسام شفاف از قرار دادن یک پس زمینه در اندازه گیری ها استفاده می شود. سنجش رنگ قطعات مختلف به راحتی و کمک دستگاه های اندازه گیری رنگ (Colorimeter) صورت می گیرد. در این دستگاه ها پس از قرار دادن نمونه در محل مشخص، دستگاه به صورت اتوماتیک پارامترهای سنجش رنگ را گزارش می کند.

اما پس از مشخص شدن رنگ، دومین پارامتر مهم و تاثیر گذار در جذابیت ظاهری یک قطعه تولید شده با PVC، میزان براقیت (Gloss) جسم است. این پارامتر بخصوص در سال های اخیر که توجه به جنبه های زیبایی بصری قطعات نیز معطوف شده است، بیشتر مورد بررسی قرار می گیرد. براقیت نیز از نظر کمی قابل اندازه گیری است. در واقع درصد نوری از جسم که با زاویه 60 یا 85 درجه از سطح جسم منعکس می شود، بیانگر میزان براقیت است. دقت شود براقیت یک خاصیت وابسته به بافت سطح است و در صورت وجود برجستگی و … براقیت می تواند کم شود.

به عنوان جمع بندی می توان گفت در خصوص رنگ قطعات تولید شده با PVC بایستی حداکثر دقت را در انتخاب رنگدانه (Pigment) مناسب به کار برد. این رنگدانه نباید برهمکنشی با سایر افزودنی ها داشته باشد و از طرفی بایستی در شرایط کاربری کاملا پایدار باشد. اما برای دستیابی به براقیت بالاتر می توان موارد زیر را در نظر داشت:

• استفاده از کربنات کلسیم های با اندازه ذرات کوچکتر
• استفاده از اصلاح کننده های ضربه با وزن مولکولی بالاتر
• استفاده بیشتر از OPE Wax به جای انواع آکریلاتی
• دقت در انتخاب گرید PVC مناسب، تنظیم دما، گشتاور و زمان فرایند شکل دهی مناسب به منظور دستیابی به درصد ژل کافی