در بخش قبلی این مقاله با انواع پایدارکننده حرارتی PVC (یا استابلایزر حرارتی) و مکانیزم عملکرد آنها آشنا شدیم.
PVC بهعنوان یک پلاستیک پرکاربرد، مزایای متعددی دارد، از جمله سفتی و سختی مناسب در دمای اتاق (برای انواع سخت) و همچنین نرمی و انعطافپذیری (در مورد انواع نرم). این پلاستیک در برابر بسیاری از حلالها مقاوم بوده و دارای پایداری ابعادی، قابلیت جوشپذیری، مقاومت در برابر شرایط جوی و هوازدگی، و تولید قطعات شفاف است. همچنین میتوان آن را در تماس با مواد غذایی استفاده کرد و دارای پایداری خوبی در برابر شعله و آتش است.
یکی از مهمترین افزودنیهای PVC خانواده پایدارکنندههای حرارتی هستند. این افزودنیها نقش کلیدی در بهبود فرایند تولید و ایجاد خواص ویژه در محصول نهایی ایفا میکنند. در حال حاضر، چهار گروه اصلی پایدارکنندههای حرارتی بیشترین استفاده را دارند:
- پایدارکنندههای سربی
- پایدارکنندههای کلسیم/ روی (Ca.Zn)
- پایدارکنندههای باریم/ روی (Ba.Zn)
- پایدارکنندههای پایه قلع (Organotin)
گروه پنجم شامل پایدارکنندههای حرارتی پایه کادمیوم است که مصرف آنها به دلیل محدودیتهای زیستمحیطی کاهش یافته است. با این حال، در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، این پایدارکنندهها هنوز مورد استفاده قرار میگیرند.
قوانین زیستمحیطی و تغییر الگوی مصرف پایدارکننده حرارتی PVC
الگوی مصرف پایدارکنندههای حرارتی در کشورهای مختلف تفاوت دارد. برای مثال، اتحادیه اروپا در سال 2000 تصمیم گرفت مصرف پایدارکنندههای سربی را تا سال 2010 کاهش داده و آنها را با انواع کلسیم/ روی جایگزین کند. همچنین مصرف پایدارکنندههای حاوی کادمیوم در این منطقه بهطور کامل ممنوع شد.
مقررات زیستمحیطی در کشورهای دیگر نیز نقش مهمی ایفا کرده است. در آمریکای شمالی، اقدامات موثری برای محدودسازی استفاده از پایدارکنندههای سربی و کادمیوم انجام شده است. در نتیجه، تمرکز این کشورها بر جایگزینی این پایدارکنندهها با انواع کلسیمی و پایه قلع بوده است.
تأثیر مقررات زیستمحیطی بر بازار پایدارکنندههای حرارتی
قوانین محدودکننده زیستمحیطی در کشورهای مختلف باعث تغییرات چشمگیری در میزان مصرف پایدارکنندههای حرارتی شده است. برای مثال، آژانس حفاظت محیط زیست سوئد در سال 1995 ترکیبات حاوی روی را در فهرست مواد مضر برای اکوسیستمهای آبی قرار داد. اما در مورد ترکیبات کلسیم و قلع محدودیت خاصی وجود ندارد.
در نهایت، موتور محرک تغییرات در بازار پایدارکنندههای حرارتی PVC قوانین زیستمحیطی و تمایل به استفاده از محصولات سازگار با محیط زیست است.