تافمر نام تجاری آلفا-اولفین کوپلیمرهای شرکت میتسویی می باشد. شرکت میتسویی با سابقه ای نزدیک به 60 سال تولیدکننده انواع مختلف پلیمرها و مواد شیمیایی خاص و بسیار کارآمد بوده و برای گستره وسیعی از کاربردها این مواد را تولید می کند.
آلفا-اولفین به مولکول های اولفینیکی گفته می شود که باند دوگانه کربن-کربن بین کربن های شماره یک و دو قرار دارد. آلفا-اولفین کوپلیمر نیز همانطور که از نام آن پیداست زنجیر پلیمری متشکل از مونومرهای آلفا-اولفین و یک مونومر دیگر (عمدتا اتیلن یا پروپیلن) می باشد که با استفاده از تکنولوژی کاتالیست های متالوسن تولید می شود. کاتالیزور متالوسن به صورت انتخابی مونومرها را در کنار یکدیگر قرار داده و زنجیرهای پلیمری را ایجاد می کند. با افزایش میزان آلفا-اولفین در زنجیر، به علت از هم گسسته شدن بلورهای پلیمر اصلی، یعنی پلی اتیلن یا پلی پروپیلن، الاستیسیته افزایش پیدا می کند. علاوه براین، تعیین جرم مولکولی کوپلیمر نیز در درک ویژگی های فرایندی و خواص نهایی محصول بسیار موثر است. به نحویکه با افزایش جرم مولکولی کوپلیمر، چقرمگی آن افزایش پیدا می کند.
تافمر یک آلفا-اولفین کوپلیمر آمورف و یا با بلورینگی بسیار پایین می باشد که توسط فناوری اختصاصی شرکت میتسویی تولید می شود. تافمر از چگالی، مدول و دمای ذوب پایین تری نسبت به پلی اتیلن و پلی پروپیلن برخوردار است و همین موارد ویژگی های منحصر به فردی را به آن می بخشد. گریدهای مختلف تافمر شامل کوپلیمرهای اتیلن و 1-بوتن (گریدهای A و DF)، پروپیلن و 1-بوتن (گرید XM) و همچنین کوپلیمرهای دیگری برپایه 1-بوتن (گرید BL) و یا پروپیلن با مورفولوژی کنترل شده (گرید PN) می باشد. علاوه براینها یک سری گریدهای اصلاح شده با اسید (گرید M) نیز توسط شرکت میتسویی تولید شده است که قابلیت ترکیب با پلی اولفین ها و همچنین واکنش با پلیمرهای حاوی گروه عاملی از قبیل پلی آمیدها و پلی استرها را دارا می باشند.
گریدهای A و DF به منظور اصلاح خواص پلی اتیلن، پلی پروپیلن و پلی (اتیلن-وینیل استات) طراحی شده اند. امتزاج پذیری عالی این گریدها با پلی اتیلن، ویژگی های منحصر به فردی از قبیل دوخت پذیری در دمای پایین، بهبود چقرمگی، مقاومت در برابر سوراخ شدن و مقاومت عالی در برابر ضربه را به همراه دارد. کاربرد این ویژگی ها در مواردی همچون فیلم های بسته بندی که به روش های Blown، Cast و Extrusion Coating تولید می شوند، درب های آسان بازشو و همچنین فیلم های استرچ با کیفیت بسیار بالا، کاملا فراگیر شده است.
علاوه براین، گریدهای مذکور با ایجاد یک مورفولوژی دو فازی در ترکیب با پلی پروپیلن، موجب بهبود استحکام ضربه ای پلی پروپیلن و همچنین کاهش دمای دوخت آن می شوند. از جمله کاربردهای تافمر در این رده می توان فیلم های CPP، درب های آسان بازشو و همچنین قطعات تزریقی همچون سپر خودرو را برشمرد.
همانطور که پیش از این اشاره شد گریدهای A و DF به غیر از پلی اتیلن و پلی پروپیلن، به منظور اصلاح خواص پلی (اتیلن-وینیل استات) نیز قابل استفاده هستند. از آنجائیکه تافمر در زمره پلیمرهای خطی قرار دارد، در مقایسه با EVA از خواص مکانیکی بالاتری برخوردار است و در ترکیب با EVA خواص مکانیکی آن را تقویت می کند. از میان کاربردهای ترکیب تافمر و EVA می توان پوشش سیم و کابل و همچنین کفش را نام برد. در پوشش های HFFR سیم و کابل (Halogen Free Flame Retardant) ، عمدتا از EVA به عنوان مواد پایه استفاده می گردد. با این وجود خواصی از قبیل کشش، نرمی و استحکام ضربه در دمای پایین، با افزایش میزان دی هیدرات منیزیم ضعیف می شود. بنابراین در این نوع پوشش ها با ترکیبی از تافمر A یا DF با EVA می توان از افت خواص جلوگیری کرد.
دومین گرید تافمر که پیش از این معرفی گردید گرید XM بود که کوپلیمر پروپیلن و 1-بوتن می باشد. از گرید XM، برخلاف گریدهای A و DF، تنها به منظور اصلاح خواص پلی پروپیلن بهره برده می شود. ترکیب گرید XM با پلی پروپیلن در فرایند تولید فیلم های BOPP و CPP موجب کاهش دمای دوخت و بهبود شفافیت این فیلم ها می گردد. همچنین در صورت استفاده از تافمر، به علت فراهم آوردن امکان کاهش دمای کشش در فرایند تولید فیلم BOPP، جمع شدگی (shrinkage) این فیلم ها افزایش خواهد یافت. اما گرید XM به جز فیلم های بسته بندی، در اصلاح خواص مکانیکی پوشش های HFFR برپایه پلی پروپیلن نیز به طور گسترده به کار برده می شود. این گرید کلیه خواص مکانیکی این پوشش ها از جمله کشش، نرمی، مقاومت حرارتی و علی الخصوص مقاومت به سایش را به حد مطلوبی می رساند.
سومین گرید معرفی شده در این گفتار گرید PN می باشد. گرید PN یک الاستومر منحصر به فرد بر پایه پروپیلن می باشد که با پلی پروپیلن کاملا امتزاج پذیر است. تاثیر گرید PN روی مقاومت ضربه PP کاملا مشابه گریدهای A و DF است، با این تفاوت که شفافیت پلی پروپیلن را تغییر نمی دهد. علاوه براین، مقاومت حرارتی این گرید نیز بسیار بالاست و در اثر تا کردن هیچ گونه تغییر رنگ و سفید شدن در ناحیه تا خورده ایجاد نمی شود. از جمله کاربردهای این گرید می توان به فیلم های محافظ خود چسب، فیلم های تزئینی، تیوب و ظروف تزریقی اشاره کرد.
چهارمین و آخرین گرید تافمر نیز دسته M می باشد که شامل آلفا-اولفین کوپلیمرهای اصلاح شده با اسید است. پلاستیک های مهندسی نظیر پلی آمید، پلی استر و پلی فنیل سولفون جزء پلاستیک های مهندسی پرطرفدار و با کاربردهای فراوان محسوب می شوند. اما خواص این مواد در دمای پایین، خصوصا شکنندگی و استحکام ضربه، ضعیف بوده و ایجاد مشکل می نماید. گرید M به منظور غلبه بر این مشکل توسعه یافته است، منتهی نه فقط از طریق دمای انتقال شیشه ای پایین، بلکه به واسطه ایجاد پیوندهای شیمیایی با پلاستیک های مهندسی. از گرید M علاوه بر پلاستیک های مهندسی، در بهبود خواص پوشش های HFFR سیم و کابل و همچنین چسباندن پلی اتیلن به آلومینیم در فرایند Extrusion Coating نیز بهره برده می شود.
افزودنی های نوآورانه مورد مصرف در پلاستیک های مورد استفاده در صنعت بسته بندی
صنعت بسته بندی رکورد دار بیشترین مصرف پلاستیک ها در مقایسه با دیگر صنایع، همچون راه و ساختمان، خودرو، برق و الکترونیک و … است.