قطعات پلیمری در طول مدت کاربری ممکن است دچار فرسودگی و پیرشدگی شوند که به کاهش خواص عمومی و مهندسی پلیمرها و در نهایت نامناسب شدن قطعه برای کاربرد مورد نظر منجر میشود. نور خورشید و شرایط محیطی مهاجم مانند سیالات مخرب، بارهای مکانیکی، یا شرایط آب و هوایی خاص میتوانند سرعت تخریب پلیمرها را افزایش دهند. از این رو، مقاوم سازی پلاستیک ها در برابر نور خورشید بسیار مهم است.
اثر نور خورشید بر پلیمرها
نور خورشید، بهویژه اشعه فرابنفش (UV)، انرژی کافی برای شکستن پیوندهای شیمیایی در زنجیرههای پلیمری را دارد و باعث تخریب نوری میشود. این تخریب شامل ایجاد ریز ترک، تغییر رنگ و کاهش مقاومت مکانیکی قطعات پلیمری است.
مکانیزم تخریب و پایدارسازی پلیمرها در برابر نور خورشید
اشعه فرابنفش (UV) میتواند ساختار شیمیایی پلیمرها مانند پلیالفین، پلیاستر و پلیاستایرن را تخریب کند. این تخریب با حضور حرارت و سیالات مهاجم شدت بیشتری پیدا میکند. برای جلوگیری از این تخریب، از افزودنیهای پایدارکننده مانند جاذبهای نور فرابنفش (UVA) و پایدارکنندههای آمینی مانع (HALS) استفاده میشود.
- جاذبهای نور فرابنفش (UVA) با جذب اشعه UV و تبدیل آن به گرما از تخریب زنجیرههای پلیمری جلوگیری میکنند.
- پایدارکنندههای آمینی مانع (HALS) با متوقف کردن واکنشهای تخریبی، بهویژه در قطعات پلیمری نازک و با سطح بالا، مقاومت بیشتری ایجاد میکنند.
کاربرد افزودنیهای مقاوم به UV در پلیمرها
افزودنیهای مقاوم به UV بهصورت مستربچ در بسیاری از صنایع استفاده میشوند، از جمله:
- قطعات خودرو
- فیلمهای کشاورزی و گلخانهای
- الیاف و منسوجات
- بستهبندیها
استفاده همزمان از UVA و HALS در برخی کاربردها میتواند اثرات همافزایی داشته باشد.
نکات مهم در انتخاب افزودنیهای مقاوم به نور خورشید
برای انتخاب ترکیب بهینه پایدارکنندهها، عوامل زیر باید در نظر گرفته شوند:
- نوع پلیمر
- ضخامت قطعه تولیدی
- حضور سایر افزودنیها مانند رنگدانهها
با استفاده از این افزودنیها، میتوان عمر مفید قطعات پلیمری را به طور قابلتوجهی افزایش داد و از تخریب آنها در معرض نور خورشید جلوگیری کرد.

سلام
نمیدونم با اجازه نویسنده آقای ابراهیمی بوده لاکن همین مقاله بدون ذکر نام نویسنده در این آدرس منتشر شده. البته اگر حقوق موئلف رعایت شده باشد مشکلی نیست لاکن خواستم اطلاع رسانی کنم.
https://cheminews.ir/fa/2020/03/article-8676/
با سلام و عرض ادب
با تشکر از حسن توجه شما، در این زمینه حتما اقدام خواهد شد.
سلام و وقت شما بخیر
خیلی ممنون از پیگیری و اطلاع شما دوست عزیز
این موضوع پیگیری شد.
تشکر
با سلام و وقت بخیر
میخواستم ببینم پلاستیکی هست که در برابر آفتاب تا حد زیادی مقاوم باشه و قابلیت لوله شدن داشته باشه؟
سلام و وقت شما بخیر،
بله حتما این قابلیت وجود دارد، اما شما باید خواص مهمتری را اول تعیین تکلیف کنید و سپس در مورد مقاومت در برابر آفتاب که دو بخش اثر حرارتی و تخریبی اشعه فرابنفش را دارد، فرمول را تنظیم کنید. برای تولید خواصی چون استحکام هیدرواستاتیک، قابلیت شکل پذیری، تماس با سیال و … مهمتر هستند و باید با توجه به این موارد در ابتدا پلیمر مناسب انتخاب و در برابر تابش خورشید پایدارسازی شود.
با سلام
جهت جلوگیری از رنگ پریدگی روکش قطعات فلزی مانند دسته شیر باجنس pvcچه راهکاری را پیشنهاد میکنید؟
سلام
باید دید رنگ پریدگی مدنظر شما در اثر تابش نور خورشید است؟ ابتدا منشا رنگ پریدگی را پیدا کنید. در اینصورت می توان از افزودنی های آنتی یو وی استفاده کرد. ممکن است پیگمنت مورد استفاده شما نیز مشکل داشته باشد.
سلام. رزینی نیاز دارم که برروی پلاستیک بالن تبلیغات ی کهنه زده شود . که دوام آن در مقابل uv افزایش یابد ، بهر رنگی که ممکن باشد.