علیرغم تمام محدودیت هایی که در برخی مقاطع زمانی و بیشتر به دلایل زیست محیطی، برای رشد و توسعه محصولات مبتنی بر PVC ایجاد شد، هنوز هم این پلاستیک در زمره پلاستیک های پر مصرف دنیا و در لیست سه پلاستیک با بیشترین حجم مصرف در کنار پلی اتیلن و پلی پروپیلن قرار دارد. امروزه PVC در کالاهای معمول و روزمره مانند دستکش، اسباب بازی، پوشاک، مبلمان و … وجود دارد، در صنعت خودروسازی به کار می رود، سهم مصرف بالایی در بسته بندی مواد غذایی و صنعتی دارد، در معماری و طراحی دکوراسیون استفاده می شود و طیف وسیعی از کاربردهای معمولی و مهندسی را در کنار یکدیگر شامل می شود. در هریک از کاربری های مدنظر، PVC تنها یکی از اجزای فرمولاسیون است و حداقل 1 تا 10 جزء دیگر نیز در فرمولاسیون محصول تولیدی وجود دارد. بسیاری از این اجزا را در بخش های قبلی این مقالات معرفی کرده ایم. اگر هرکدام از افزودنی ها به درستی و مناسب کاربری مورد نظر انتخاب شده باشند، در مرحله بعد و در حین فرایند تولید بایستی این افزودنی ها به کمک روش مناسبی به خوبی در محصول PVC تولیدی پخش شوند. در بخش قبلی ( لینک زیر) با روش های تهیه نمونه های استاندارد برای انجام آزمون های کنترل کیفی روی فرمول های مختلف PVC آشنا شدیم و در این قسمت روش مناسبی را برای ارزیابی وضعیت پخش افزودنی های مورد استفاده در فرمول های مختلف PVC بیان خواهیم کرد.
هریک از افزودنی های مورد استفاده در کامپاندهای PVC، شکل های فیزیکی مختلفی مانند پودر، خمیر، مایع، قرصی شکل، میکروگرانول، پرک (Flake) و … دارند. یکی از ابتدایی ترین روش های ارزیابی درجه پخش هر یک از افزودنی های جامد، بررسی اندازه ذرات آن ها است. برای این کار از غربال کردن افزودنی و ارزیابی Sieve residue استفاده می شود. پس از تحلیل اندازه ذرات افزودنی و مقایسه با نمونه های مرجع، می توان به کمک تولید نمونه های استاندارد وضعیت پخش افزودنی را بررسی کرد. این آزمون به نام یکی از محققین صنعت PVC، به نام Lundberg، ثبت شده است. برای انجام این آزمون اجزای فرمولاسیون، مطابق فرمول زیر به صورت فیزیکی مخلوط می شوند:
- PVC (K 65-80): 100 phr
- Plasticizer: 40-60 phr
- Liquid stabilizer: 1-4 phr
- Titanium dioxide: 2-4 phr (or other pigment)
پس از آماده سازی مخلوط بالا، حدود 3 تا 4 گرم از افزودنی که می خواهیم وضعیت پخش آن را بررسی کنیم، به 200 گرم از مخلوط اضافه کرده و به کمک روش غلتک که در لینک زیر توضیخ داده شد، نمونه را به شکل ورق آماده می کنیم.
پس از تبدیل نمونه آزمون به ورق، تکه ای مربعی شکل از نمونه تولیدی به ابعاد 10 تا 20 سانتیمتر را مورد بررسی قرار می دهیم. در این حالت تعداد ذراتی که با چشم مسلح دیده می شود را با نمونه مرجع هر افزودنی مقایسه می کنیم و به صورت نسبی می توان بین افزودنی های مختلف مقایسه انجام داد.
