مستربچ‌ها یکی از افزودنی‌های مهم در صنعت پلاستیک هستند که تأثیر زیادی بر ویژگی‌های ظاهری و فنی محصولات پلاستیکی دارند. این مواد افزودنی با رنگ‌دهی به پلیمرها، خواص مختلفی نظیر مقاومت به اشعه ماوراء بنفش (UV)، مقاومت به حرارت، پایداری در برابر رطوبت و قابلیت استفاده در فرآیندهای مختلف تولید پلاستیک را به محصولات نهایی اضافه می‌کنند. در این مقاله، به بررسی دقیق مستربچ سفید و مشکی پرداخته خواهد شد و تمامی اطلاعات لازم در خصوص کاربرد، مزایا، فرآیند تولید، ویژگی‌ها و قیمت مستربچ سفید و مشکی به طور جامع و کامل ارائه خواهد شد.

مستربچ سفید

انواع مستربچ سفید:

1. مستربچ سفید بر پایه پلی‌اتیلن (PE): این نوع برای کاربردهایی مانند فیلم‌های پلاستیکی، کیسه‌های خرید، پوشش‌های کشاورزی و بسته‌بندی‌های نرم استفاده می‌شود. پلی‌اتیلن به دلیل خواص نرمی و انعطاف‌پذیری، انتخاب مناسبی برای این محصولات است.

2. مستربچ سفید بر پایه پلی‌پروپیلن (PP): مناسب برای قطعات تزریقی، الیاف مصنوعی، طناب‌ها، فرش‌های ماشینی و برخی از بسته‌بندی‌های سخت. پلی‌پروپیلن مقاومت حرارتی بیشتری دارد و در فرآیندهایی مانند قالب‌گیری تزریقی کاربرد فراوانی دارد.

3. گریدهای متنوع بر اساس درصد دی‌اکسید تیتانیوم (TiO₂): مستربچ‌های سفید بسته به میزان پوشش‌دهی، شدت رنگ و شفافیت، دارای درصدهای مختلفی از TiO₂ هستند. معمولاً گریدهای با درصد 20 تا 70 درصد وجود دارند که انتخاب آن‌ها به نوع کاربرد بستگی دارد.

4. مستربچ‌های سفید با افزودنی‌های مقاوم در برابر UV: برای استفاده در محیط‌های بیرونی و شرایط آب‌وهوایی شدید، از مستربچ‌هایی استفاده می‌شود که حاوی پایدارکننده‌های نوری برای جلوگیری از زردشدگی و تخریب سطح هستند.

5. گریدهای بهداشتی (Food Grade): این نوع از مستربچ‌ها با استفاده از مواد اولیه مجاز و بدون آلودگی تولید می‌شوند و برای کاربردهایی مانند بسته‌بندی مواد غذایی، ظروف یکبارمصرف و تجهیزات پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کاربردهای مستربچ سفید:

• رنگ‌دهی سفید یکنواخت و براق به محصولات پلاستیکی

• افزایش بازتاب نور در فیلم‌های بسته‌بندی و صفحات نورگیر

• ایجاد پوشش‌دهی بالا برای پنهان کردن نقص‌های سطحی

• محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش در فیلم‌های کشاورزی و تجهیزات فضای باز

• استفاده در صنایع بسته‌بندی مواد غذایی، پزشکی، لوازم‌خانگی، فرش، منسوجات بی‌بافت و محصولات مصرفی

مستربچ سفید: تعریف و کاربردها

مستربچ سفید همان‌طور که از نامش پیداست، برای تولید رنگ سفید و روشن در محصولات پلاستیکی استفاده می‌شود. این مستربچ معمولاً از ترکیب دی اکسید تیتانیوم (TiO2)، مواد پلیمری و افزودنی‌های دیگر ساخته می‌شود. دی اکسید تیتانیوم به دلیل ویژگی‌های نوری و شیمیایی منحصر به فرد خود، از بهترین مواد برای تولید رنگ سفید شفاف و درخشنده در پلاستیک‌ها به شمار می‌آید.

مستربچ سفید به ویژه در تولید فیلم‌های پلیمری، قالب‌گیری تزریقی، تولید بطری‌های پلاستیکی، ظروف یک‌بار مصرف و محصولات مشابه کاربرد دارد. از این مستربچ همچنین در تولید بسته‌بندی‌های محافظ مواد غذایی و دارویی نیز استفاده می‌شود.

ویژگی‌های مستربچ سفید

مستربچ سفید از دی اکسید تیتانیوم (TiO2) به عنوان رنگدانه اصلی استفاده می‌کند و می‌تواند تا 75% TiO2 داشته باشد. بسته به نیاز محصول، میزان TiO2 در مستربچ سفید متفاوت است. این مستربچ‌ها علاوه بر رنگ‌دهی، به پلاستیک‌ها مقاومت بیشتری در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) و رطوبت می‌بخشند.

قیمت مستربچ سفید

قیمت مستربچ سفید به میزان TiO2 استفاده‌شده، فرآیند تولید و بسته‌بندی بستگی دارد. به طور معمول، هرچه درصد TiO2 بالاتر باشد، قیمت مستربچ سفید نیز افزایش می‌یابد. برای مثال، قیمت مستربچ سفید در بازار ایران بین 111,500 تا 495,000 تومان به ازای هر کیلوگرم قرار دارد.

نکات مهم در خرید مستربچ سفید و مشکی

هنگام خرید مستربچ‌های سفید و مشکی، توجه به نکات زیر ضروری است:

1. یکدست بودن رنگ: مهم‌ترین ویژگی مستربچ‌ها یکدست بودن رنگ آن‌ها است. هیچ گونه رگه و دانه‌ای نباید در رنگ مشکی یا سفید وجود داشته باشد.
2. استفاده از پیگمنت‌های با کیفیت: پیگمنت‌های با کیفیت بالا تضمین می‌کنند که رنگ‌دهی یکنواخت و پایداری در محصولات نهایی ایجاد شود.
3. قیمت: قیمت مستربچ‌ها باید معقول و بر اساس کیفیت مواد اولیه و ویژگی‌های فنی محصول تعیین شود.

مستربچ مشکی

انواع مستربچ مشکی:

1. مستربچ مشکی بر پایه پلی‌اتیلن (PE): استفاده گسترده در تولید لوله‌ها، فیلم‌های کشاورزی، نایلون‌های صنعتی و کابل‌ها دارد. پلی‌اتیلن به‌دلیل ویژگی‌های پردازشی آسان، انتخاب مناسبی برای این نوع محصولات است.

2. مستربچ مشکی بر پایه پلی‌پروپیلن (PP): مناسب برای تولید قطعات قالب‌گیری‌شده، بسته‌بندی‌های مقاوم و قطعات داخلی خودرو.

3. مستربچ‌های با درصدهای مختلف کربن بلک: بسته به میزان جذب نور و تیرگی مطلوب، مستربچ‌های مشکی دارای درصد کربن بلک از ۱۵ تا بالای ۵۰ درصد هستند. گریدهای با درصد بالا برای کاربردهایی با نیاز به مقاومت بیشتر در برابر UV و افزایش استحکام انتخاب می‌شوند.

4. گریدهای Low VOC: این مستربچ‌ها با حداقل میزان بو و گازدهی طراحی شده‌اند و برای صنایع حساس مانند خودروسازی و لوازم الکترونیکی استفاده می‌شوند.

5. مستربچ مشکی مخصوص فرآیندهای مختلف: از جمله اکستروژن، قالب‌گیری بادی، تزریق، تولید فیلم و ساخت ورق‌های ضخیم. هر فرآیند نیاز به ویژگی‌های فیزیکی و رئولوژیکی متفاوتی دارد که در طراحی فرمول مستربچ در نظر گرفته می‌شود.

کاربردهای مستربچ مشکی:

• ایجاد رنگ مشکی عمیق، براق و یکنواخت در انواع محصولات پلیمری

• جذب اشعه UV و محافظت از محصولات در برابر نور خورشید، به‌ویژه در فضای باز

• پنهان‌سازی نقص‌های ظاهری مانند خط جوش، موج یا نقاط دفرمه روی سطح

• افزایش مقاومت در برابر خراش، ترک و ضربه در قطعات پلاستیکی

• استفاده در صنایع لوله و اتصالات، تولید کابل‌های برق و مخابرات، صنایع خودرو، سطل‌های صنعتی، لوازم خانگی، قطعات تزریقی، بسته‌بندی صنعتی، لوازم ساختمانی و تجهیزات کشاورزی

مستربچ مشکی: تعریف و کاربردها

مستربچ مشکی یکی از افزودنی‌های اساسی در صنایع پلاستیک است که به عنوان رنگدانه مشکی به پلاستیک‌ها افزوده می‌شود. این مستربچ به طور خاص برای رنگ‌دهی به محصولات پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و ترکیبی از پیگمنت‌های مشکی (کربن بلک یا دوده) است که موجب بهبود خواص فنی و ظاهری پلاستیک‌ها می‌شود. مستربچ مشکی در فرآیندهای مختلف تولید پلاستیک نظیر قالب‌گیری، تولید لوله‌های پلی‌اتیلن، فیلم‌های بسته‌بندی، سیم و کابل کاربرد دارد.

ویژگی‌های مستربچ مشکی

مستربچ مشکی معمولاً از 5% تا 42% دوده در ترکیب خود استفاده می‌کند، اگرچه در فرمولاسیون‌های خاص ممکن است این میزان به 50% یا حتی 60% برسد. با این حال، استفاده از دوده بیش از 42% مرسوم نیست. این مستربچ دارای دو نوع اصلی است:

• مستربچ مشکی براق: که دارای ویژگی براقیت بالا است و برای محصولاتی که نیاز به سطحی براق دارند استفاده می‌شود.
• مستربچ مشکی مات: این نوع مستربچ بیشتر برای محصولاتی که سطح مات و غیر براق نیاز دارند، به کار می‌رود.

قیمت مستربچ مشکی

قیمت مستربچ مشکی به عواملی همچون مواد اولیه، روش تولید و بسته‌بندی، همچنین میزان دوده استفاده شده بستگی دارد. به‌طور کلی، قیمت روز این مستربچ معمولاً بر اساس کیلوگرم تعیین می‌شود. به عنوان مثال، قیمت مستربچ مشکی در خرداد ماه 1404 در بازه 54,500 تا 220,000 تومان به ازای هر کیلوگرم قرار دارد. این قیمت ممکن است بسته به تغییرات بازار و نوع فرمولاسیون تغییر کند.

عوامل موثر در تولید مستربچ سفید و مشکی

در تولید مستربچ مشکی و سفید، چندین عامل مهم تاثیرگذار هستند که شامل موارد زیر می‌شود:

1. تکرارپذیری رنگ: مستربچ‌ها باید رنگ یکنواخت و پایداری داشته باشند. تغییرات ناچیز در ترکیب پیگمنت‌ها می‌تواند به تغییرات زیاد در رنگ محصول نهایی منجر شود.
2. پخش یکنواخت رنگ: عدم پخش یکنواخت پیگمنت‌ها می‌تواند موجب غیر همگونی در محصول نهایی شود. از این رو، برای بررسی این ویژگی‌ها از دستگاه‌های دقیق رنگ‌سنجی و استریو میکروسکوپ استفاده می‌شود.
3. اندازه ماتی: میزان براقیت یا مات بودن این مستربچ ها به ویژگی‌های طراحی و کاربرد مواد پلیمری بستگی دارد. این ویژگی به طور قابل توجهی در قیمت مستربچ‌ها تاثیرگذار است.

فرآیند تولید مستربچ سفید و مشکی

فرآیند تولید مستربچ‌های مشکی و سفید به صورت مشابه است و شامل سه مرحله اصلی آماده‌سازی، پراکنش و توزیع می‌باشد:

1. آماده‌سازی: در این مرحله، پیگمنت‌ها و پلیمرها به دقت آماده می‌شوند. برای جلوگیری از کلوخه شدن و بهبود پراکنش، از افزودنی‌های مخصوص مانند وکس‌ها استفاده می‌شود.
2. پراکنش: در این مرحله، پیگمنت‌ها به پلیمر اضافه شده و توسط مواد پراکنش‌دهنده (مانند وکس) به طور یکنواخت توزیع می‌شوند.
3. توزیع: در این مرحله، ترکیب نهایی تحت فشار و دما در دستگاه‌های اکسترودر قرار می‌گیرد تا مستربچ به شکل نهایی درآید.

نتیجه‌گیری

مستربچ سفید و مشکی از مواد افزودنی حیاتی در صنعت پلاستیک‌سازی هستند که علاوه بر رنگ‌دهی، ویژگی‌های فنی قابل توجهی نظیر مقاومت به UV، حرارت، رطوبت و بهبود خواص مکانیکی را به محصولات پلاستیکی می‌بخشند. با توجه به گستردگی کاربردهای این مستربچ ها در صنایع مختلف، انتخاب صحیح نوع و ترکیب آن‌ها برای تولیدات مختلف بسیار مهم است. به همین دلیل، باید به ویژگی‌ها، فرآیند تولید و قیمت این مواد افزودنی توجه ویژه‌ای داشته باشیم تا از کیفیت و عملکرد مطلوب در محصولات نهایی اطمینان حاصل شود.